Anlatıcı:

Yıldız Tar

(Gazeteci)

“Cin şişeden çıktı, içeri de geri koyamadılar. O yüzden şişeyi kırdılar.”

Yıldız’ın barış mücadelesi hikâyesi çocukluğundan başlıyor. Elazığ’dan Bursa’ya göç etmiş Kürt-Alevi bir ailenin çocuğu olarak 90’lı yıllarda çocukluğunu geçiren Yıldız, 2009’dan itibaren LGBTİ+ hareketinin içerisinde yer alıyor. Son yıllarda ise daha çok gazetecilik faaliyeti üzerinden LGBTİ+ hareketi ile ilişkileniyor.

“Ben 90 doğumluyum ve çocukluğum 90’lı yıllarda geçti. Ben ülkede devam eden bir savaş olduğunu ailemin benden sakladıklarını öğrenme hevesiyle fark ettim. Çocukluk biraz da öyledir ya, aile senden neyi saklarsa sen onu merak edersin.”

13-14 yaşlarındayken bir gazetede savaşa dair bir manşet okuduğunu ve “Savaşa Hayır!” çağrısıyla karşılaştığını söylüyor. Liseye geçtiğinde ise örgütlü mücadeleyle yolu kesişiyor.

“Ufacık çocuklar olurdu ya liseli, gelip gidiyor, sürekli soru soruyor…Öyleydim, sürekli soru sorup anlamaya çalışıyordum.”

Üniversiteye başladığı dönem, Halkların Demokratik Kongresi’nin (HDK) kuruluş süreci ve kendisinin HDK’de örgütlenmesiyle aynı zamana denk geliyor.

“Üniversiteye geldiğim zaman HDK’nin kuruluşunun biraz öncesine denk geliyor. HDK ile birlikte barış mücadelesinin bir parçası oldum diyebilirim kendi adıma.”

Yıldız, barış meselesinin LGBTİ+’lar için birçok açıdan önem taşıdığını vurguluyor.

LGBTİ+’lar için barış mücadelesinin ilkesel olarak önemli olduğunu, çünkü herhangi bir yerde yaşanan savaşın yalnızca o bölge ile sınırlı kalmayıp tüm ülkeyi ve toplumu etkileyen bir duruma dönüştüğünü ifade ediyor.

“Göçle birlikte savaş, sadece belirli bir coğrafyada değil, tüm ülke genelinde ciddi bir eşitsizlik, sömürü ve zulüm iklimi yaratıyor.”

Konuşmasının devamında ise sadece belirli özelliklerden dolayı özgürleşilen bir dünyanın mümkün olmadığının altını çiziyor.

“Çok zengin bir lubunya olsan birçok şeyden muaf oluyorsun, evet… Ama ilk tökezlediğinde yine de lubunyalığından vuruluyorsun. Mesela trans kadınlar, ne zaman şehit cenazesi gelse dayak yediklerini söylüyorlardı. Bahsettiğim trans kadınlar Kürt değil bu arada. Gelen kişiler oraya milliyetçi bir saldırı amacıyla gelmiyorlar. Stres topuna dönüştüklerini söylüyorlardı ve bunu diyen trans kadınların bir kısmı da ulusalcı trans kadınlar. Ancak bu da seni kurtarmıyor. Çünkü sen herkesin ve her şeyin stres topu halindesin.”

Yıldız’ın vurgusu, DEMOS’un 2021’de yayımladığı “Kesişen Yollardan Daralan Alanlara: Türkiye’de Kadın ve LGBTİ+ Örgütlerinin Barış Mücadelesi” başlıklı araştırma raporunda aktarılan; çatışmanın ihtiyaç duyduğu ve yeniden ürettiği milliyetçi ve militarist ortamın ülkenin tamamında etkili olduğu görüşüyle paralellik gösteriyor.

“Çatışma ülkenin bir bölgesinde yaşansa da çatışmanın ihtiyaç duyduğu ve yeniden ürettiği milliyetçi ve militarist ortam ülkenin tamamında etki gösterir. Yükselen militarizm, feminenlik-maskülenlik inşalarının ikiliğini ve toplumsal cinsiyet rollerini güçlendirdiğinden, çatışmanın yaşandığı coğrafyanın ötesini de etkiler ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğini pekiştirir.”

Siyasî olarak Türkiye’de bütün toplumsal mücadelelerin en rahat örgütlenebildiği ve demokrasiye en çok yaklaşabildiği dönemin çözüm süreci olduğunu belirtiyor.

“Çözüm süreci ile birlikte cin şişeden çıktı demişti sanırım Sırrı Süreyya. Şişeden çıkan tek cin Kürt meselesi değildi. Şişeden çıkan cinlerden biri de LGBTİ+ meselesiydi ve bunlar barış ekseninde bir arada hareket etme arka planında olduğu için çok hızlıca bir sürü şey yapıldı.”

Çözüm sürecinin açtığı alan sayesinde Gezi Direnişi gibi bir toplumsal isyanın mümkün hâle gelebildiğini düşünüyor. Gezi Direnişi sırasında, toplumsal kesimler arasında örülmüş duvarların aşılabildiğini ve bunun önemli bir değişim ve dönüşüm sürecini tetiklediğini dile getiriyor.

“Gezi’de biz en çok kendi evlerimizi yıktık. Önceden birbirimize komşuculuğa giderdik ama hâlâ daha evlerimiz vardı. O evlerin kapıları, duvarları vardı. Ama Gezi’de o duvarları yıktıktan sonra tartışmaya başladık. Birlikte nasıl yaşayacağız? Biz birlikte ne yapacağız?”

Yıldız, İstanbul ve Ankara’daki barış mücadelesi açısından önemli gördüğü mekânlar arasında Galatasaray Meydanı ve Gezi Parkı’nın bulunduğunu ifade ediyor.

“İstanbul’da Galatasaray Meydanı çok önemli bence. Bir dönem İstanbul LGBTİ+ Derneği vardı mesela, barış için stand açıyordu, imza topluyordu. Hemen ardından Cumartesi Anneleri’nin eylemi oluyordu…”

2015 yılına gelindiğinde Suruç Katliamı, bombalı saldırılar, 10 Ekim Katliamı, Kobanê Davası, Kürt şehirlerine kayyum atanması gibi peş peşe yaşanan birçok olayı barış döneminin sona ermesi ve yeniden savaş ilan edilmesi olarak aktarıyor.

Barış mücadelesi hikâyesini noktalarken geleceğe dair umudunu koruduğunu ifade ediyor. Barış meselesinin yeniden gündeme geleceğine ve küresel ölçekte savaş karşıtı hareketlerin yeniden güç kazanacağı bir döneme girileceğine inandığını belirtiyor.

“Biz o zamanlar şunu biliyorduk… Bugün olmayacak, yarın da olmayacak ama biz ileride bu tohumların yeşerdiğini göreceğiz. Gördüğümüz kısa anlar da oldu. Şimdi ise ihtiyacımız olan, meselenin sadece hapsolduğumuz şu andan ibaret olmadığını görmek. Daha ilerisi olacak. Toplumsal alandaki mücadelelerin yarattığı değişime ve dönüşüme hâlâ güveniyorum. Ve o değişimin, dönüşümün, önümüzdeki günlerde bizi daha ileriye taşıyacağını düşünüyorum.”